Het Nederlands elftal doet mee aan het WK voetbal in Qatar. Daar is veel over te doen. In deze blog geven we je een aantal suggesties om het WK in de klas te bespreken.
Het WK voetbal in Qatar
Er is veel kritiek op het WK. Over de kosten bijvoorbeeld: het organiseren van het WK kost Qatar 290 miljard euro. Of de plek: Qatar is helemaal niet geschikt om te sporten. Het WK wordt normaal gesproken in juni/juli gehouden, maar dan is het in Qatar veel te heet. Daarom wordt in november/december gespeeld, hoewel er ook dan hoge temperaturen zijn. Bij de bouw van de stadions zijn volgens mensenrechtenorganisaties enkele honderden tot mogelijk zelfs duizenden arbeidsmigranten omgekomen. En er is in het land sprake van corruptie en uitbuiting.
Kijk samen met de leerlingen naar deze video van RTL Nieuws (4 minuten). In de video wordt uitgelegd ‘waarom het WK voetbal nooit in Qatar gehouden had mogen worden. Voor de fans wordt het ongetwijfeld een feestje. Maar je moet wel weten tegen welke prijs’.
Wel of niet kijken?
Het WK voetbal is het op een na grootste sportevenement ter wereld, na de Olympische Spelen. Volgens voetbalbond FIFA hebben 3,5 miljard mensen in ieder geval een paar minuten naar een wedstrijd op het WK in 2018 gekeken. Naar de finale keken ruim 1 miljard mensen.
Vraag aan de leerlingen:
- Hebben ze al naar een wedstrijd op het WK in Qatar gekeken?
- Gaan ze alleen naar de wedstrijden van het Nederlands elftal kijken?
- Zijn er leerlingen die helemaal niet naar het WK (willen) kijken?
- De groepswedstrijden van Oranje beginnen om 16:00 uur en 17:00 uur. Maakt dat het kijken naar de wedstrijden makkelijker of moeilijker?
Het WK en commercie
Door het miljardenpubliek is het WK commercieel gezien ontzettend interessant. Veel bedrijven willen betrokken zijn bij het WK omdat het veel publiciteit oplevert. En reclame maken rond het WK trekt de aandacht van (potentiële) klanten.
Vraag aan de leerlingen:
- Welke voetbalreclames kennen ze? Dat mag van het EK en het WK voetbal uit het verleden zijn. Denk bijvoorbeeld aan: hossen met de Snollebollekes en de Juichcape van Jumbo, de Dutchdress van Bavaria, Alles voor Oranje, de Oranje-tattoos en de Wuppies van Albert Heijn, of de Toto-reclames met Wesley Sneijder.
Klik hier om een aantal voetbalreclames te bekijken
Mensenrechten en de arbeidsmigranten
De WK’s van 2018 en 2022 werden toegewezen aan Rusland en Qatar. Landen met een slechte reputatie op het gebied van mensenrechten. Amnesty International besteedt veel aandacht aan de misstanden in Qatar. Voor meer informatie kijk je bijvoorbeeld naar deze links:
Quatar wat is er aan de hand en Zes dingen die je moet weten over het WK voetbal in Qatar
Amnesty International heeft een video gemaakt over de uitbuiting van arbeidsmigranten. Bekijk deze video’s en vraag aan de leerlingen:
- Gaan ze de petitie tekenen? Waarom wel of niet?
- Amnesty vraagt om geld voor de arbeidsmigranten. Wie zou dat moeten betalen, vinden de leerlingen? Qatar? Voetbalbond FIFA? De landen die mensenrechten belangrijk vinden?
(30 seconden)
We gaan nog even terug naar de voetbalreclames. De meeste bedrijven hebben besloten er niet zoveel mee te doen. Jumbo maakte wel een voetbalreclame. Kijk samen met de leerlingen de video van het Jeugdjournaal over de teruggetrokken Jumbo-reclame. Vraag aan de leerlingen: wat vonden zij van deze reclame? Is het terecht dat de reclame werd teruggetrokken?
Bekijk het stuk uit het Jeugdjournaal hier (2 minuten)
Wel of niet meedoen?
Voetbalcommentator Valentijn Driessen zei in De Telgraaf over Qatar: ‘een klein land, dat niets met voetbal heeft en waar het klimaat het niet toelaat om in juni en juli te spelen. Wie er ook wint, de nieuwe wereldkampioen zal voor eeuwig wereldkampioen zijn van een fout, besmet WK waar 6500 doden altijd als schaduw boven zullen zweven’.
Bron: Telegraaf
Vraag aan de leerlingen:
- Zijn de leerlingen het met Valentijn Driessen eens? En zo ja, moet Nederland dan wel aan het WK deelnemen? Moeten Nederlandse media er wel aandacht aan besteden?
Khalid Salman, een van de ambassadeurs van het WK in Qatar, noemde op de Duitse tv homoseksualiteit ‘een vorm van hersenbeschadiging’. Het radioprogramma ‘Jan-Willem start op’ besloot daarom geen aandacht meer te besteden aan het WK voetbal in Qatar.
In het radioprogramma legt Gijs de Jong van de KNVB uit waarom het Nederlands elftal naar het WK gaat. De KNVB gaat in Qatar aandacht vragen voor de mensenrechten en de situatie van de arbeidsmigranten in Qatar. Onder andere via de One Love-band, die aanvoerder Virgil van Dijk iedere wedstrijd wilde gaan dragen.
Luister naar het fragment uit het radioprogramma. Zijn de leerlingen het eens met de argumenten van Gijs de Jong? Of geef je pas echt een signaal door te besluiten níet naar het WK te gaan?
(7 minuten)
De One Love-armband
De aanvoerders van Nederland, België, Duitsland, Engeland, Wales, Denemarken en Zwitserland waren van plan de One Love-armband te gaan dragen tijdens het WK. Volgens de KNVB staat ‘One Love voor verbinding in het voetbal en is dus tegen alle vormen van discriminatie’. Omdat het logo van One Love uit een regenboog lijkt te bestaan, zien sommigen er een statement over de LHBTIQ-gemeenschap in (in Qatar is homoseksualiteit strafbaar). Wereldbond FIFA heeft het dragen van de armband verboden. Spelers die hem toch dragen, krijgen een gele kaart. De FIFA wil niet dat het voetbal wordt gebruikt voor politieke, religieuze of maatschappelijke uitingen.
De KNVB reageerde als volgt: “Dat de FIFA ons hiervoor op het veld wil straffen is nog nooit vertoond. Dit gaat in tegen de geest van onze sport die juist miljoenen mensen verbindt.”
De aanvoerder van Frankrijk, Hugo Lloris, zei eerder al dat hij de band niet zal dragen. “Als we in Frankrijk buitenlanders verwelkomen, willen we dat ze onze regels naleven en onze cultuur respecteren. Ik zal hetzelfde doen als ik naar Qatar ga. Of ik het nu eens ben of niet met hun ideeën, maar ik vind dat ik respect moet tonen.”
Vraag aan de leerlingen:
- Met welk standpunt zijn de leerlingen het eens? En waarom?
- Moeten voetballers wel iets zeggen, of juist niet?
Danny Ghosen heeft een documentairereeks gemaakt met de titel ‘In de schaduw van het WK’. Hij deed onderzoek naar de misstanden bij de bouw van stadions. Hij bezocht nabestaanden van omgekomen bouwvakkers en wilde van voetbalbond KNVB en de spelers weten of ze zich willen uitspreken tegen die misstanden.
In aflevering 2 (15 minuten) probeert Ghosen spelers van het Nederlands elftal te spreken te krijgen over Qatar. Vraag aan de leerlingen: Moeten sporters zelf iets zeggen over misstanden in een land? Of is dat iets voor de politiek? Zijn politiek en sport twee verschillende zaken? Waarom denken de leerlingen dat landen als Rusland en Qatar het WK zo graag wilden organiseren?
Optreden tijdens het WK?
Verschillende artiesten treden op tijdens het WK: Jungkook van de populaire K-popgroep BTS, Robbie Williams en Black Eyed Peas. Verder geven dj’s Tiësto, Armin Van Buuren, Calvin Harris en Dimitri Vegas & Like Mike een show tijdens het WK Voetbal.
Zangeres Dua Lipa gaat niet. Op Instagram zegt ze: “Er gaan geruchten dat ik tijdens de openingsceremonie op het WK ga optreden. Dat ga ik niet doen. Ik zal de Engelse voetbalploeg op afstand aanmoedigen. Ik kijk ernaar uit om Qatar te bezoeken als het de mensenrechten respecteert, wat het land beloofde toen Qatar het WK kreeg toegewezen’.
Armin van Buuren gaat wel naar Qatar. In deze aflevering (2 minuten) van Jinek legt hij uit waarom: ‘Ik ben een artiest, geen politicus. En ik denk dat het weinig aan de situatie in Qatar zal veranderen als ik niet ga’. Vraag aan de leerlingen: welke verklaring om wel of niet te gaan spreekt ze meer aan: die van Dua Lipa of van Armin van Buuren?
Nog meer actualiteit in de methode? Houd dan onze blogs in de gaten.