Maatschappijleer, maatschappijkunde en burgerschap hebben één ding gemeen: ze gaan over de samenleving, de maatschappij, van nu. Die maatschappij is continue in beweging. Er komen nieuwe denkbeelden op, oude denkbeelden veranderen of verdwijnen. Denk aan discussies over LHBTI+, de circulaire economie, en de Black Lives Matter-beweging. De politiek verandert. Partijen winnen en verliezen, maken andere keuzes en leggen andere accenten. Over de politiek zelf wordt ook volop gediscussieerd: is er een nieuwe bestuurscultuur nodig? Moet er een nieuw kiesstelsel komen? De Eerste Kamer afschaffen? Een gekozen premier? En over de klimaatverandering denken we nu heel anders dan vijf jaar geleden.
We willen graag dat onze lesmethodes een afspiegeling zijn van die maatschappij van nu. We passen ze daarom aan volgens twee cycli: om de vier jaar een herziening van de hele lesmethode, en elk jaar een actualisatie van de (les)werkboeken.
Actualisatie
De focus van een actualisatie ligt op de Actueel-opdrachten. Wekenlang volgen we als redactie het nieuws, en selecteren we berichten die docenten en leerlingen zullen herkennen, én waar we inhoudelijke vragen over kunnen stellen. Actualiseren betekent ook op tientallen andere plaatsen in de (les)werkboeken kleine en grotere aanpassingen doen. Als de koning zijn baard heeft laat groeien, kan een baardloze foto niet meer. De afgelopen jaren hebben jongeren Facebook vervangen door Instagram en Snapchat. Die verandering nemen we in opdrachten en tekstkaders mee. En bij een ingrijpende gebeurtenis, zoals de moord op de Franse maatschappijleerdocent Samuel Paty vorig jaar, maken we tijdens een actualisatie ruimte voor een nieuwe opdracht. Zo houden we de lesmethode actueel.
Herziening
Een herziening is een nog ingrijpender proces, waarin we altijd eerst onderzoek doen en feedback vragen aan deskundigen, docenten en leerlingen. Tijdens een herziening kijken we goed naar de maatschappij. Wat zijn de grote thema’s van de komende jaren? Maar ook: wat speelt er in de leefwereld van de jongeren? In de herzieningen van de afgelopen tien jaar zie je dat religie een kleinere rol in onze lesmethodes is gaan spelen. Een onderwerp als mediawijsheid is juist steeds belangrijker geworden.
Tijdens een herziening kijken we verder grondig naar de lesteksten, de teksten in de kaders, de foto’s, de opmaak van de boeken, en de vragen en opdrachten. Aan het einde van een herziening ligt er een nieuw lesboek, en een opgefrist werkboek (of les-werkboek).
Lastige keuzes
Tijdens een herziening kan je voor lastige keuzes komen te staan, zeker omdat scholen verwachten dat ze een lesboek minimaal vier jaar kunnen gebruiken. Twee jaar geleden legden we de laatste hand aan het vmbo-lesboek, toen de corona-epidemie uitbrak. Op dat moment hadden we geen idee hoe ingrijpend de epidemie zou zijn of hoe lang hij zou gaan duren. Maar het boek moest naar de drukker. We besloten er kort aandacht aan te besteden in het hoofdstuk Nederland en de wereld. Zo’n epidemie liet immers zien dat landen afhankelijk van elkaar zijn en bij dit soort problemen moeten samenwerken. We konden dit zo besluiten omdat we wisten dat we de (les)werkboeken ieder jaar actualiseren. Toen bleek dat de corona-epidemie een enorme impact kreeg op de Nederlandse maatschappij, konden we daarop inspelen in de (les)werkboeken. De combinatie van herziening en actualisatie zorgt ervoor dat een lesmethode (les- en werkboek samen) altijd gaat over de maatschappij van nu.
Meer weten over Thema’s Maatschappijleer voor VMBO van Uitgeverij Essener?
Kijk op essener.nl/vmbo of neem contact met ons op via info@essener.nl of 075 621 72 91.